Foki e fanauako Foomu 6 mo e 7 ki he ako he uike kaha’u ^Featured

Ko e fakahā eni ‘e he ‘Eiki Palēmia, ka ko e Minisitā Ako mo Ako Ngaue, lolotonga ‘a e fakataha mo e kau faiongoongo ‘i he ho’ata ‘o e ‘aho ni.

Na’e fakamamafa’i ‘e Hon. Hu’akavameiliku, kuo pau ke muimui ‘a e ngaahi ako’anga ki he ngaahi tu’utu’uni ‘a e Potungaue Mo’ui, ke fakapapau’i ‘a e malu mo e hao ‘a e kau faiako mo e fanauako.

‘E tukuatu ‘a e faingamalie he Monite mo e Tusite ‘o e uike kaha’u ke fai ai ‘a e teuteu ki he foki ki lokiako mo sio ki he ngaahi me’alele ke ngaue’aki ki he fefononga’aki ‘a e fanau ki he ako. Ko e liliu pe eni ‘e taha ki he Tu’utu’uni Fakataputapui.

‘Oku kei hoko atu pe ‘a e taimi fakataputapui he fefononga’aki mei he 8 efiafi kihe 5 hengihengi.

Tu’unga Fakaakeake

Ko e konga ‘o e palani ngāue ‘a e Pule’anga ki he Fakaakeake ke tau foki ki he angamaheni , na’e tufa ai he ‘aho ni ‘e Hon. Hu’akavameiliku ha ngaahi palau ‘e 30, na’e me’a’ofa mai’aki ‘e he Pule’anga ’o e Lepupilika ‘o e Kakai ‘o Siaina ki Tonga(PRC), ki he kau fakafofonga Falealea, kau fakafofonga mei he ngaahi ako’anga mo e ngaahi ngaue’anga kehe ‘e faka’aonga’i ai.

‘Oku faka’amu ‘a e Pule’anga ‘e hoko ‘a e ngaahi palau ko eni ke tokoni ki he kakai e fonua ki he ngoue ke malava ke kamata atu hono tō ‘o e ngoue ke fai mei ai ‘a e ma’u me’atokoni, hili e fakatamaki e mapuna ‘a e mo’ungaafi Hunga-Tonga-Hunga-Ha’apai ‘i Sanuali 15.

“Kuo hiki e tokanga ‘a e Pule’anga mei he tokoni fakavavevave ki he fakaakeake, koe’uhí ka e malava e tokotaha kotoa ke fakafokifoki e mo’ui ki he angamaheni kimu’a he fakatamaki ‘o Sanuali 15.”

Na’e me’a ‘a e ‘Amipasitoa ‘o Siaina ki Tonga, Cao Xaolin, ‘oku nau faka’amu ‘e hoko ‘a e tokoni ‘o ‘aonga ki he palani fakaakeake ‘a e Pule’anga.

Ko e konga mahu’inga ‘o e palani fakaakeake ko e polokalama langafale ki he ngaahi fale nofo’anga kuo maumau, ‘a ia na’e kamata ‘i Patāngata, Sopu mo ‘Ahau ‘i Tongatapu.

‘E makatu’unga e fakahoko ‘a e langa ‘i ha maau mo kakato ‘a e ngaue ki hono fakapapau’i e kelekele mo e fanga ki’i ngaue kehe pe.

Fakamuimuitaha mei he Potungaue Mo’ui

Na’e fakapapau’i kuo a’u ki he 1,382 ‘oku nau mo’ua he vailasi Koviti-19, pea ko e toko 442 ai kuo nau sai pea 940 ‘oku nau kei puke.

Na’e fakahā ‘e he ‘Eiki Minisitā Mo’ui, Hon. Dr. Saia Piukala, ko e toko 39 mei he kau folau mei ‘Aositelēlia mo Nu’usila, ‘oku nau ma’u e vailasi.

Kuo to’o ai ha ngaahi faka’ilonga ke ‘oatu ki Nu’usila ke fakapapau’i pe ko e kalasi fe ‘o e koviti-19 ‘oku nau ma’u.

Kuo taputapui ai mo ha ongo feitu’u ‘e ua, ko Sia’atoutai mo e toko 34 fo’ou, mo e toko 55 fo’ou mei he Pilisone Hu’atolitoli.

Ko e peseti ‘e 97 kuo nau huhumalu’i fika ‘uluaki, peseti ‘e 89 kuo huhu hoani pea peseti ‘e 41 ‘a e huhu fakalahi.

Na’e me’a ‘e he Minisitā Mo’ui ‘o fakamalō ki he Pule’anga ‘Aositelēlia he fakafaingamalie’i ‘a e helikopeta ke fakaa’u ai ’a e huhumalu’i fakalahi ki he tukuimotu ‘i Ha’apai ‘o kau ai ‘a Nomuka, Fonoifua mo Tungua, he uike ni.

Na’e fakahā ai mo e pekia ‘e taha na’a ne malōlō tupu mei hano mahaki tauhi pē ka na’a ne ma’u ‘a e vailasi koviti-19.

Polokalama Foki ki ‘api

‘Oku kei vakai’i ‘e he Pule’anga Ha’amoa ‘a e kole mei Tonga ni ke fakafoki mai hotau kainga Tonga mei ai ki Tonga ni.

‘Oku kei alea ki he kaveinga ni ‘a e Potungaue ki Muli ‘a Tonga ni mo e Pule’anga Ha’amoa.

Folau ki he ‘otu motu

Na’e fakahā ‘e he Tokoni Palēmia, Hon. Poasi Tei, ko kinautolu ‘oku nau fie kau ki he polokalama foki ki motu hangē ko Ha’apai mo ‘Eua he Pulelulu kaha’u, ‘e fiema’u ke nau lesisita ki he Potungaue Mo’ui pea kuopau ke nau muimui pau ki he ngaahi tu’utu’uni ki he malu ‘a e Potungaue Mo’ui, kimu’a pea toki ‘ata ke nau folau.