‘Atu Matá Featured
‘ATU MATÁ
Fakafatu/Fakafa‘u ‘e Saimone Koloamatangi [Mafua-‘ae-Lulutai]
Fakaafo/Fakafasi ‘e Nāsio Lātū
1. Si‘i huni ‘o ‘Atu Matá
Fio‘anga ē uaine kakalá
‘Alaha ngangatu ko e mo‘oniá
Pefiume ‘o e Hala Kāsiá
2. Huhulu ne ‘ikai ‘ao‘aofiá
Ho‘o hā ki he ‘atimosifiá
Ifo leva ‘eku siutaká
Hono ‘ea ne ongo fakalatá
3. Matangia ē ‘ofa pea ne u hē
Lītaula ‘i he napa‘alilo é
‘E uku ha punake ‘o ‘ilo ki fē?
He moana ia ‘oku ‘ikai takele
4. Tā kuo mo’oni si‘eku misī
Ki he pupunga ko Peliatisí
‘Oku na tutu‘u mo Vēnusí
‘O na tālave he ‘ofa ‘o taimí
Tau:
Ko si‘oto kakala taulevá
Kaloni ahi ‘o ‘Atu Matá
Ka ‘o ka tupu ‘o matalá
Ko hono toli ‘e ‘ikai lavá
KO E KI‘I FAKAMATALA NOUNOU
‘Oku te lea ni mo e ‘apasia he‘ete tapakina mo malū‘ia he’ete hu’ekina ‘a e faiva ta‘anga hiva kakala mo e faiva ta‘anga hiva viki ‘a e ongo pulotu fa‘u / punake mo e pulotu hiva / punake, ‘a Saimone Koloamatangi [Mafua-‘ae-Lulutai] mo Nāsio Lātū, ‘a ia na‘a na fakanimamaka he ongo faiva tupu‘a ni ka kuo na puli atu he mamani ‘o e fakangalo ka e ke i tolonga mai hono lea fonu he masani mo ‘eko mai hono afo / fasi mohu he fungani he vaha‘akuonga mo e to‘utangata he funga ‘o e tatau, potupotutatau mo e faka‘ofo‘ofa / mālie.
‘Oku mālie fau hono ngāue‘aki ‘e Saimone Koloamatangi [Mafua-‘ae-Lulutai] ‘a e ngaahi lea Tonga ohi mei he lea ‘Ingilisi, ‘o fakakātoa ko e fo’ilea ‘e valu fakataha mo e ngaahi lea kehe ko e heliaki fakafetongiaki mo e heliaki fakafekauaki. ‘Oku to e mālie ange ‘a e ngaahi kohi / laini ‘e fā [4] faka‘osi ‘o e ngaahi kupu / veesi ‘e fā [4] fakataha mo e tau [chorus], ‘o tefito he loloto mo fakapoto hono fakatatau ‘e he pulotu fa‘u / punake ‘a e faingata‘a ‘o e ‘ofa ki hono ukufi ha moana ta‘etakele mo ha kaloni ahi ‘oku matala ka e ta‘elava hono toli'a.
Fai ‘e Palōfesa Hūfanga Dr ‘Ōkusitino Māhina
Professor of Art, Culture and Critical Anthropology
Vava‘u Academy for Critical Inquiry and Applied Research [VACIAR] &
Tonga International Academy [TIA]
1 comment
-
Malie Mahina 'a ho'o kei pukepuke a e lotolahi ke fakaha mo taukave ki he Tonga ko 'etau koloa hiva 'oku fufu ai e ngaahi fekau lelei ma'a e kaha'u.'Oku ke to e hunuaki'i mai a e faahinga
faiva oku fu'u fakatuputupulangi 'a e Tonga 'o e kuohili.Fakatauange ke ako ai a e to'utangata o e aho ni mo e kaha'u.