Ola fakataha lahi makehe mo e fili lakanga 'a e TASANOC ^Featured

Fakatatau ki he ola ‘o e taliui, na’e fakapapau’i ‘a e ma’u ‘o e tokolahi fakalao mei he kau memipa mei he Komiti Sipoti Fakafonua ‘e 26 mo e ongo Komisoni ‘e 2 na’a nau ma’u fakataha.

Na’e tataki’aki ‘a e fakataha ‘a e lotu na’e fakahoko ‘e he fakafofonga mo e Palesiteni ‘o e ‘Atelita, Rev. Semisi Fonua, ka ko e Palesiteni ‘o e Siasi Tau’ataina ‘o Tonga. Na’e me’a ‘i he fakataha ‘a Lord Fakafanua, ko e Palesiteni ‘o e Komiti Fana ‘a Tonga (Shooting), ka ko e Sea ‘o e Fale Alea ‘o Tonga.

Na’e fakama’ala’ala pe ‘e he Sekelitali ‘a e ‘uhinga ‘o e Fakataha Lahi Makehe mo e Fili Lakanga tu’unga ia ‘i hono toloi ‘o e Sipoti ‘Olimipiki Tokyo 2020 ki he ta’u fo’ou ka koe’uhi ko e fiema’u ‘a e konisitutone pea mo e loto ‘o e kau memipa ‘o e Fakataha Lahi ke fakahoko pe ia he ta’u ni.

Na’e lava lelei pe hono alea’i ‘o e ngaahi fakamatala ngaue fakatatau ki he ‘asenita ‘o toki faka’osi’aki ‘a e Fili Lakanga.

Ko e Fili Lakanga ‘o fakatatau ki he konisitutone, ko e lakanga ‘e fa (4), ‘a ia ko e lakanga Palesiteni ‘e 1 mo e Tokoni Palesiteni ‘e toko 3.

Na’e fakahoko ‘e he Sea Le’ole’o ‘o e Komisomi ki he Fili, Sione Fonua, ‘ene fakama’ala’ala ‘a e ngaue na’e fakahoko ‘o fakatatau ki he konisitutone.

Na’a ne pehee, na’e fakahu mo fokotu’u mai, ko e tokotaha pe ki he Palesiteni ko Michael A. Bloomfield (Hikime’amamafa), pea ko e toko fa (4) leva ‘a e fokotu’u fili ki he Tokoni Palesiteni, ‘a ia ko

(1) Hiko Fungavaka (Hoki);

(2) ‘Amanaki Fakakovikaetau (Tenisi);

(3) ‘Aleki Mataele (Pasiketipolo) mo;

(4) Hans Jensen (Fanangahau).

‘I he kakato ‘o e ngaue ‘a e Komisoni Fili, na’e fakaha ki he Sea ‘oku ‘ikai ha to e fili (nominee) ki he Lakanga Palesiteni pea ‘oku ne fokotu’u atu ke tali mo fakapapau’i ai pe ‘a Michael Bloomfield ko e Palesiteni hoko ia ‘o e TASANOC.

Ko e ola leva ‘o e Fili Lakanga ki he kau Tokoni Palesiteni ‘e toko 3, na’e fokotu’u mai mei he Komisoni ko tali mo fakapapau’i ‘a (1) Hiko Fungavaka, (2) ‘Amanaki Fakakovikaetau pea mo (3) ‘Aleki Mataele. Ko e Palesiteni mo e kau Tokoni Palesiteni ‘e 3 na’e fili te nau fakahoko fatongia ‘i he ta’u ngaue 2021-2024.

Na’e fakapapau’i ai pe ‘e he Fakataha ‘a Sione Vainikolo ko e fakafofonga ia ‘o e Komisoni ‘a e Kau ‘Atelita ki he Poate ki he Ta’u 2021-2022.

Na’e to e fili pe ‘e he Fakataha Lahi ‘a ‘Aisake Tuiono ke ne hoko atu ko e ‘Aotita ki he ta’u ngaue 2020.

Na’e fakahoko ‘e Lord Sevele-‘o-Vailahi, Tokoni Palesiteni/Tauhipa’anga ha lea fakamalo ‘o fakafofonga’i ‘a e kau memipa ‘o e Poate, Fakataha Lahi mo e ngaahi Komiti Sipoti Fakafonua ‘a ‘ene fakamalo ki a Lord Tupou ‘i he fu’u ta’u ‘e nimangofulu tupu kuo ne foaki mo ngaue’i ai ‘a e kaveinga sipoti mo kau hono teke ‘o e maa’imoa sipoti he fonua ni.

Na’a ne ‘ohake ‘a ‘ene fakamamafa’i mo ‘ene polepole ‘i he ngaue ’osi-kia-velenga mo ‘aufuato ‘a Lord Tupou ma’ae sipoti mo e TASA, neongo ‘a e ngaahi taimi ‘o ‘ene faifatongia ki he Pule’anga ‘ o Tupou, ‘a ia na’a ne hoko ai ko e Minisita Lao mo e ‘Ateni Seniale pea pehee ki he taimi na’a ne ‘i he lakanga Tokoni Palemia ‘o e fonua, ka na’a ne kei tuku taimi pe ke lava hono fatongia ki he TASA.

Na’a ne lave ki he ngaahi ola lelei ‘o e kuohili ‘o kau ai ‘a ‘etau ikuna’i ‘a e fuofua metali mei he Sipoti ‘Olimipiki ‘i he 1996 mei he fuhu ‘a e metali siliva ‘a Paea Wolfgramm.

Na’a ne pehe ko e ola fakafiefia ko ia mei he kalusefai mo e ngaue totoivi ‘a e Komiti na’e fakahoko pea ko Lord Tupou na’e ‘i he fohe ko e Palesiteni ‘o e ‘aho ko ia.

Na’e me’a foki ‘a Lord Tupou ‘o fakahoko ‘ene fakamalo ki he kau memipa Poate lolotonga no e kuohili, kau fakafofonga ‘o e ngaahi Komiti Sipoti Fakafonua mo e kaungaue ‘a e TASA ki he ngaahi poupou mo e fetokoni’aki lolotonga ‘o ‘ene taimi he fatongia Palesiteni.

Na’a ne ‘oatu ai pe ‘ene talamonuu ki he Palesiteni-kuo fili, pea pehe ki he kau Poate mo e ngaahi Komiti Sipoti Fakafonua ke hokohoko atu ‘a e ngaahi ngaue fepoupouaki koe’uhi ke teke ai pe lelei ma’ae hako tupu ‘o e fonua.

Na’e fakahoko ai pe ‘e he Palesiteni-kuo fili, Michael Bloomfield ‘ene fakamalo ‘o kaunga poupou pe ki he me’a ‘a Lord Sevele.

Na’a ne pehe pe ‘oku ‘ikai ha lea fe’unga ke fakafotunga’aki ‘a e hounga’ia ‘a e tu’unga matu’a mo e finematu’a ‘oku nau fakakaungatamaki ke maa’imoa sipoti pea pehee ki he TASA ka ‘oku nau monu’ia he ma’u taimi mo vahevahe ‘a e ngaahi taukei mo e ‘ilo lolotonga ‘o e ngaahi ta’u fuafatongia ‘a Lord Tupou.

Na’e foaki ai pe ‘e Michael ‘a e me’a’ofa ‘o fakafofonga’i ‘a e Poate mo e Fakataha Lahi ma’a Lord Tupou.