Lava fakataha mo e foaki pale ikuna Sipoti Si’i ‘a e Pasifiki 2017 Featured
Timi Netipolo 'a Tonga na'a nau ikuna 'a metali polonise
22 Tisema, 2017. Na’e lava lelei ‘a e Fakataha faka’osi ‘o e ta’u 2017 mo e Foaki Pale ‘a e Komiti Sipoti Fakafonua mo e ‘Olimipiki ‘a Tonga (TASANOC) ‘i he efiafi Tu’apulelulu 21 ‘o Tisema ‘i he senita fakafonua ‘a Tonga ‘i Tofoa.
Na’e konga ‘e ua ‘a e polokalama ‘a ia ko e Konga ‘Uluaki ko e fakataha mo e ngaahi Komiti Sipoti Fakafonua ‘o fakatefito ‘i he ngaahi ngaue mo e teuteu na’e fakahoko ki he Sipoti Si’i ‘a e Pasifiki na’e fakahoko ki Vanuatu he konga kimu’a ‘o e mahina ni. Pea ko e Konga hono Ua, ko e foaki pale mo e ngaahi setifikeiti ki he kau ma’u metali mei he sipoti ‘i Vanuatu.
‘I he Konga ‘Uluaki, na’e fakahoko ai ‘e ‘Amanaki Fakakovikaetau, Pule folau, ‘a ‘ene lipooti mo e fakamatala to’oto’o me’a lalahi pe ‘o fekau’aki mo e ngaue ne fakahoko.
Na’a ne lave ai ki he ngaahi matavaivai mo e ngaahi ola lelei pea ‘oku fiema’u ai ‘a e ngaue fakataha mo e feongoongoi ‘i he ngaahi kupu kotoa lolotonga ‘o e teuteu ki ha toe fe’auhi pehe pe tatau mo ia ‘i he kaha’u.
Na’e fakama’opo’opo leva ‘e ‘Inoke Afeaki, Talekita Sipoti ma’ae Timi Tonga, mo ‘ene fakamamafa ki he hokohoko atu ‘a e ngaahi ngaue ‘i he tafa’aki na’e ola lelei, pea ke fai ha ngaue ki he ngaahi tafa’aki ne matavaivai.
Na’a ne fakatataa’aki ‘a e tu’unga lelei ‘o e ivi (fitness) ‘o e tokotaha va’inga pea na’a ne vakai ne ‘ikai ‘i ha tu’unga lelei mo ma’olunga ‘a e ivi ‘o tatau kotoa pe he ngaahi sipoti na’e kau atu.
Na’e fakaafe foki ki he fakataha ki he kau fakafofonga ne lava atu ki Vanuatu ki ha ngaahi fakamatala (comment) ki ha ngaahi ola lelei pe tamaki ke vahevahe pea ko ha me’a ia ke fai ai ha ngaue ke fakalelei.
Na’e fakahoko ai ‘e he fakafofonga ‘o e ‘Akapulu Toko 7 (Filo ‘Akau’ola) pea pehe ki he Judo (Finetu’ui Moala) ‘a ‘ena fakamatala mo e fakamalo ki he ngaahi ngaue na’e lava.
Na’e fakahoko atu foki ‘e he Tauhipa’anga, Lord Sevele ‘a e fakamatala pa’anga fakaangaanga (draft) ‘o e ngaahi pa’anga humai mo e fakamole na’e fakahoko ki he teuteu ki Vanuatu ‘a ia na’e laka hake he pa’anga ‘e vaeua miliona ($532,393).
Na’e mahino mei he fakamatala ko eni ‘a e fiema’u ke fakalelei’i ‘a e ngaahi tafa’aki lahi ‘i he va fengaue’aki ‘i he sio mo e vakai atu ki he ngaahi teueteu ki he Sipoti Pasifiki ‘o e 2019 ‘i Ha’amoa ke ‘oua na’a to e hoko ‘a e ngaahi palopalema pea mo fakasi’isi’i ‘a e mafasia he ngaahi me’a fakapa’anga, palani, teueteu, folau, mo e ngaahi me’a ne hoko he lolotonga ‘o e ngaahi ngaue ki Vanuatu.
‘I he lava lelei ‘a e Fakataha, na’e hook atu leva ki he Konga hono Ua, ‘a ia ko e foaki pale ma’ae ngaahi sipoti pea mo e kau ma’u metali mei Vanuatu. Ko e fakaafe fakalangilangi ‘o e ouau ni ko ‘Eiki Fane Tupou Vava’u Tu’ivakano. Na’e lava mai foki mo ‘Onetoto ‘Anisi, ko e fakafofonga ‘o e Potungaue Sipoti ‘a e Pule’anga mei he Potungaue Ngaahi ngaue Falalotofonua.
Na'e fakamalo’ia foki ‘e he TASANOC ‘a e tokoni fakapa’anga na’e foaki mei he Pule’anga ($10,000) ‘o ngaue’aki eni ki he ngaahi pale pa’anga ma’ae kau ma’u metali.
Ko e pale ki he metali koula ko e $1,000, pea $500 ki he metali siliva pea $300 leva ki he metali polonise. Na’e fakahoko ‘e ‘Anisi ‘a e foaki atu ‘o e ngaahi setifikeiti ki he ngaahi Komiti Sipoti fakafonua ne nau ikuna ‘a e ngaahi metali, ‘a ia ko e sipoti ‘e 8 mei he sipoti ‘e 10 na’e kau atu. Ko e ‘Atelita, Fanangahau, Fuhu, Soka, ‘Akapulu toko 7, Netipolo, Judo mo e Tenisi.
Na'e fakahoko ‘e he ta’ahine fakaafe afakalangilangi, Hon. Fane Tupou Vava’u ‘a e foaki ‘o e ngaahi setifikeiti mo e pale pa’anga ma’ae kau ma’u metali. Na’e fe’unga fakakatoa ‘a e kau ma’u metali mo e ngaahi metali ‘e 19, ‘a ia ko e Koula ‘e 4, Siliva ‘e 4 mo e Polonisie ‘e 11.
Na’e fakahoko atu ai pe ‘a e fakamalo mei he TASANOC ki he kau sipoti, ngaahi matu’a tauhi fanau mo e ngaahi Komiti Sipoti ‘a e popoaki talamonu faka-Kilisimasi mo e Ta’u fo’ou mei he Fakaafe Fakalangilangi.
