Matala mai hange ko e lile Featured
‘AATI & LITILESĀ/ART & LITERATURE
TA‘ANGA/MAAU & HIVA/POETRY & MUSIC
"Matala Mai" (Fa'u 'a Afuha'amango)
1.Matala mai 'o hange ko e lile
Fotu 'i he lose mo e fisi 'o e hone
Koho sino na ko si'eku mata'i koloa
Kite ma'u pe 'a ho'o to'onga
2. Kuo toe kavea 'eni 'a e loto
He malama 'a e fo'i fa 'ene hopo
Ko hai koa 'oku kei holo 'ene hofo
He ngangatu 'a e heilala 'o Halatono
Tau
Ka kuou manatua
'A 'au na tukuhua
Na'e tupu ai si'ete lotomo'ua
Ka kuo 'isa 'oku ongo
Hopoate 'eni 'a e loto
He koe 'ofa ni 'oku kei fisi pea moto
2 comments
-
Tulou kau laka atu he ke fai ha vakai ki he ta'anga ni. Hufanga ko e malie taha he ta'anga ni ko e ngangatu 'o e Heilala 'o Halatono. Pea puli leva 'e lile, lose mo e hone he ko e ngaahi 'aku matala hinehina kotoa . Ko Heilala 'oku talanoa ia ki he malingi mai 'a e 'ofa he ko e lanu kulokulo pe a ko e lanu 'o e ta'ata'a. Ka 'osi pe ha kulokula ko Tonga ia. Teu toki hoko atu kapu 'e fiema'u. He me'a fakatupu lotomo'ua 'a e ngangatu mai ha me'a 'oku te tokanga kiai.
-
Malie mo malo fau mu'a 'ae faiva fatu ta'anga (moe faiva fa'u hiva / faiva fa'u fasi), 'aia 'oku 'ikai ngata pe he'ene mohu, fihitu'u mo masani hono heliaki ka 'oku toe fungani ma'u, fonu mo hulu hono tatau moe potupotutatau. 'Oku loloto fau hono ukufi 'ehe punake 'ene kaveinga, 'o makatu'unga he mo'oni koe fakafelalavai tu'uma'u ta'engata 'ae sino, 'atamai (laumalie) moe fonua.
'Oku tefito he ta'anga hiva kakala ni 'ae malava ke tau lau koe punake ni -- 'o hange koe kotoa 'ae kau punake hiva kakala --koe toketa 'atamai (mind) moe fakakaukau (thinking) pe "psychologist" -- 'aia 'oku tu'u 'i "loto" he konga pe kupu 'oe sino (body) koe 'uto (brain) -- moe toketa ongo (feeling) moe loto (desire) pe "psychiatrist" -- 'aia 'oku tu'u 'i "loto" he mafu / fatu (heart) koe konga pe kupu 'oe sino (body).
'Oku 'asi 'eni he ngaahi lea heliaki fihi mo loloto 'oku filifili mo unuunu 'o ngaue'aki 'ehe punake he ta'anga hiva kakala malie ni koe: matala, lile, lose, hone, heilala, malama, fo'ifa, sino, to'onga, kavea, loto, holo, nofo, ngangatu, manatua, tukuhua, lotomo'ua, hopoate, ongo, 'ofa, fisi moe moto moe ha fua.
'Ofa hulu moe manatu fau,
Hufanga