Kau Kanititeiti ‘a e Paati Temokalati (PTOA) Featured
5 ‘Okatopa, 2017. Kuo fakapapau’i mai ‘e he Paati Temokalati ‘Out Motu Anga’ofa (PTOA) ‘a ‘enau kau Kanititeiti ki he teu fili Fale Alea ‘o e ‘aho 16 ‘ Novema 2017.
‘Oku mahino foki mei he toko 17 ko’eni ‘oku ‘i ai ‘a e ni’ihi ‘oku nau kau he paati pea na’a nau poupou kiai ka ‘oku ‘ikai ke fakakau honau hingoa he kau kainititeiti ‘a e paati ka ‘oku nau hoko pe koe kau kanititeiti tau’ataina.
Ko kinautolu leva ‘eni ‘a e kau Kanititeiti ‘a e Paati PTOA;
Tongatapu 1 - Samiuela 'Akilisi Pohiva
Tongatapu 2 - Semisi Kioa Lafu Sika
Tongatapu 3 - Katalina Uili Tohi
Tongatapu 4 - Mateni Tapueluelu
Tongatapu 5 - Losaline Ma'asi
Tongatapu 6 - Poasi Mataele Tei
Tongatapu 7 - Sione Vuna Fa'otusia
Tongatapu 8 - Semisi Fakahau
Tongatapu 9 - Penisimani 'Epenisa Fifita
Tongatapu 10 - Dr. Pohiva Tu'i'onetoa
'Eua 11 - Sunia Havea
Ha'apai 12 - Mo'ale Finau
Ha'apai 13 - Veivosa Light of Life Taka
Vava'u 14 - Dr. Saia Ma'u Piukala
Vava'u 15 - Tomifa Paea
Vava'u 16 - 'Akosita Havili Lavulavu
Niua 17 - Vavatau Hui
'Oku 'oatu ai pe 'a e talamonu 'a e ongoongo ni ki he pole ko'eni kuo fakahoko 'e he kau Kanititeiti 'a e PTOA.
3 comments
-
Koe Puleanga lelei taha 'eni kuo hoko he VI. Kuonga ?
Fefe 'ae Ekonomika : Tupu he langi lau !
Fefe 'ae Pa'anga mohe 'oe Fonua : Lahi taha 'eni ha toe Pule'anga ?
Fefe 'ae Mou'i 'ae Kakai ? : Koe lelei taha ;eni koe avalisi 'oe Life expectation 'ae kakai 'oe Fonua ; Koe more than 71 %.....ma'u 'ae ta'u fkfolofola ?
Fefe 'ae Ako ? koe lelei taha 'eni kuo ave kitautolu fanau ako kiai.......Raw Marks kiai ....'oku ne tala ho'o performance i loki 'ako he ta'u kakato 'e taha pea recongnize he ng University Tala'aaaaaaaaaaa 'o NZ, Aust, England n Usa.
Koe ha ha me'a ke toe alea ai 'ae Pa'ati 'ae Kakai ( PATOA) moha ki'i Kanititeiti.? ko nautolu npe 'oku 'OFA ki TONGA...... -
'E pehe tokua e 'Etuate Sungalu Lavulavu (ESL), pea to e angimui kuikui ki ai 'a Samuela 'Akilisi Pohiva (SAP), 'Oku malie pea to e lelesoni 'a e fili ko 'eni 'e he Paati Temokalati 'a e 'Otu Anga'ofa (PTOA) 'enau kau kanititeiti ki he teu fili falealea 'o Novema 16, 2017.
'Oku lau ia 'e he tokolahi 'a e toenga 'o e fonua 'oku ta'eoli mo to e fakamamahi he'etau sio ki he kovi 'a e founga ngaue mo e nunu'a kovi 'a e taki 'a e SAP ka e tautefito ki hono tu'unga ko e Palemia (PM) 'o e fonua mo hono Pule'anga.
'Oku ta'efa'alaua 'a e kovi 'o e founga taki kovi mo e ola kovi mo e nunu'a kovi 'o e taki 'a SAP ke tau lau fakalautelau ka na'e hoko kotoa ia ke tefito ai hono veteki mo holoki 'a e Falealea 'o Tonga 'a ia ko e toki fuofua hojko ia ha me'a pehe he hisitolia 'o e falealea mo e fonua.
'Oku tau to e tokanga'i 'a e kau ka'ate motu'a mo e kau ka'ate fo'ou kuo nau kei fai pe he poupou ki a SAP mo hono Plu'anga 'o 'ikai 'ilo pe 'oku mahino ki honau 'atamai mo e fakakaukau 'a e tu'unga fakatu'utamaki mo e maumau lahi kuo ne fai mo hono Pule'anga ki he fonua mo e kakai.
'Oku mo'oni 'a e tukuhua 'a e kau kava Tonga, 'Oku hanga 'e SAP 'o komo ta'efakaongonoa honau 'uto 'o 'ikai to e 'i ai ha'anau 'atamai mo e fakakaukau lelei mo nge'esi (mo e kakai tokolahi ta'e'atamai mo ta'e'uto 'o e fonua mo e kakai) pea 'oku 'uto mo poto ia he kau ako mo e kau lotu lelei 'oku nau malele ki he PTOA. 'Oku anga'aki 'e SAP hono fili 'ene kau fale'i mo e kau muimui mei he kau kaka mo e kau loi 'o taki pe ai 'a ESL 'o ngali 'uhinga tokua ko e politiki ko e kaka mo e loi ka e 'ikai ko e faitotonu mo e mo'oni.
'Oku 'uhinga fakafika ia 'o pehe ni, 'Oku tatau 'a e taki 'a SAP mo hono Pule'anga = 0 (fuolahi hange ko mamani) pea neongo 'a e fo'imoa folhai hono ola mo e nunu'a kovi 'oku ke i heke mo malele pe ki ai 'a e kau ka'ate motu'a mo e kau ka'ata fo'ou he ngaahi 'uhinga siokita mo e siome'a ka e hoko ia ko e lavaki 'o e fonua mo e kakai.
'Oku 'uhinga fakafika ia 'o to e pehe ni: 'Oku tatau 'a e kau ka'ate motu'a mo e kau ka'ate fo'ou = siokita, siome'a = kaka mo e loi = ta'e'ofa mo e ta'etoka'i = ki he to e ngaahi me'a lahi. 'Oku 'ikai 'ilo pe na'e 'i fe 'a e kau Temo ko 'eni talu 'a e kamata 'a e ngaahi konivesio he konisitutone mo e temokalati k kuo loa 'a e mavahe 'a e kau ako, kau lotu, ku pisinisi mo e ha fua he'enau 'ilo pe 'a e kaka mo e loi 'a SAP fakataha mo e ta'e'atamai mo e ta'efakakaukau.
'Oku mau lea mo kaila fakataha 'oku fu'u ta'eoli/ta'ehuni pea to e fakamamahi/fakatuputangi ka e 'ikai 'ikai hangeko e lau 'a ESL mo SAP, 'O malie pea to e lelesoni! -
'Ikai tama ke 'asi a Mele 'Amanaki moe 'Anisi Bloomfield. Koe anga pe ki'i fifili.
Toki mahino he kamata ko eni e ngaahi malanga kemipeini 'ae fakafaha'itaha 'a e poupou kihe kakai fefine. Na'a ku pehe e tu'u fakataha e kakai fefine ke poupou ki he kotoa e kau kanititeiti fefine. Na'e launch e kemipeini 'a Losaline Ma'asi pea 'osi kotoa ki ai e kau fefine 'oku taukave'i fefeka e totonu 'ae kakai fefine - Lepolo Taiusila, Mele 'Amanaki mo hai fua. Hoko mai e polokalama 'a Mele 'Amanaki toe 'asi ai pe a Lepolo Tausila, Losaline mo hai fua koe poupou ai pe ki ha'a fafine. Fakahoko e polokalama 'a Dr 'Ana Koloto, hala ke nau 'asi ki ai, malo pe mo 'Ana Bing. Ta koee ko 'enau poupou pe 'a nautolu ki he kakai fefine 'oku muimui kia 'Akilisi. Pea koe pehee ai ke fie fili ha taha he kakai fefine kapau koe 'atunga e; 'uluaki fai pe fakafa'afa'ahi ia 'I tu'a te'eki ke nau hu ki loto. Pea ta koe kotokoo mai 'a Lepolo moe 'otu ke vahe'i ha sea makehe e kakai fefine koe 'uhinga pe ia kihe kau fefine temo, 'ikai taumu'a ia kihe kakai fefine fakalukufua.
Mou sio ange aa kakai fefine ki hono kakaa'i kimoutolu 'ehe ki'i kau fefine fie poto fie ma'u mafia ko eni. 'Ikai ke nau fie poupou nautolu ki he kau fefine ako lelei mo mahino 'enau mateaki'i e kakai Tonga kotoa - 'a Dr 'Ana Koloto, Dr Netatua Taufatofua moe ni'ihi 'oku fu'u matu'aki fiema'i 'e Tonga 'enau taukei ka 'oku 'ikai ke nau kau he kau muimui 'o 'akili.