Maau ‘a e Pule’anga fo’ou mo ‘ene Kapineti Featured
4 Sanuali, 2017. Kuo maau pea faka’ofisiale ‘a hono fokotu’u ‘o e Pule’anga fo’ou hili hano fakapaasi mei He’ene ‘Afio.
Fakatatau ki he fakamatala kuo ma'u 'e he ongoongo ni pehe ki he ongoongo ‘a e Letio 87.5 ‘a Katalina Tohi ‘oku anga pehe ni leva ‘a e tu'u 'a e Pule’anga:
1). 'Akilisi Pohiva: Palemia mo Minisita Tau Malu'i 'Ene 'Afio
2). Semisi Sika: Tokoni Palemia mo Minisita ki he Ngaahi Ngaue Lalahi (MOI)
3). Semisi Fakahau: Minisita Ngaoue mo e Toutai (MAFF)
4). Pohiva Tu'i'onetoa: Minisita Pa'anga
5). Penisimani Fifita: Minisita Ako
6). Poasi Tei: Minisita MEIDECC
7). ‘Akosita Lavulavu: Minisita Ngaahi me'a fakalotofonua (MIA)
8). Tu’i Uata: Minisita Leipa
9). Saia Piukala: Minisita Mo'ui mo e Ngaahi Pisinisi 'a e Pule'anga (Public Enterprises)
10). Nopele Ma'afu: Minisita Fonua
11). Vuna Fa'otusia: Minisita Lao
12). Mateni Tapueluelu: Minisita Polisi & Tamate Afi
‘Oku mahino mai foki mei he fakamatala kuo ma’u ‘oku te’eki ke mahino ‘a e Minisita ki Muli, Tanaki Tukuhau mo e Kasitomu.
‘Oku ‘i ai pe ‘a e tui ‘oku ‘i he tu’unga anga maheni pe ‘o hange koe Tanaki Tukuhau mo e Kasitomu ke ‘i he malumalu ‘o e Minisita Pa'anga pea na’a ‘i he malumalu pe ‘o e Palemia ‘a e Potungaue ki Muli na'a 'oku kau ia ki he fatongia ‘o e Palemia.
'I he taimi tatau 'oku 'ikai ke 'i ai ha tu'unga Minisita 'e foaki kia Losaline Ma'asi (Tongatapu 5), Vatau Hui (Niua 17), Mo'ale Finau (Ha'apai 12) mo Veivosa Taka (Ha'apai 13).
6 comments
-
Te'eki ke lava ha mahina e kapineti katuni fo'ou kuo ongo mai e ngaahi me'a malie.
Minisita ta'e fili 'ehe kakai: fakatau 'ene fu'u me'alele faka-minisita fo'ou; order hangatonu pe 'e ia 'ene ngaahi fu'u naunau fakakomipiuta mei he Apple. Koe fakataha'i e ngaahi fu'u sopingi ko eni kuo heva atu he lau kilu!! Toe ongona mai mo 'ene fokotu'utu'u ke pule'i mo fakalele 'ehe pule'anga hono fakatau mo tufa fakalotofonua e lolo kae mavahe e ngaahi kautaha lolo ia ki tu'a. Kuo 'unu a mamani ke outsource e ngaahi services ko eni kae feinga atu a minisita ta'efili ia kene pule'i e pa'anga ko eni. Kau eni he fakakaukau fakavalevale he 'e 'ataa leva mo faingofua ke nau va'inga he pa'anga lolo mo pule'i fakatikitato e mo'ui 'ae kakai e fonua. Lolotonga e lele lelei 'ae ngaue ko eni hono fakalele 'ehe ngaahi kautaha kuo nau pate'i hono fai e ngaue ni, kuo ala atu e kau 'umisi toto 'a talaakula ke komo'i e ki'i me'i toto ko eni. Lolotonga ko eni 'oku fokotu'una e ngaahi mo'ua he uafu moe taulanga. Ko hai nai 'ia Mini Meiteki mo Mini Tanaki tene faimana'i e fu'u mo'ua ko eni ke pulia???
Fai pe honau anga kae kai tahataha nautolu 'e nunu'a. Ko ena kuo 'ikai toe mavahe e motu'a ia koee mei he intensive care. faai atu moe motu'a koee ki muli ke tafa hono lower back koaa pe koe lower front!! ko mini ta'efili ia 'oku ne folo 'e ia e fo'i'akau kehekehe 'e 6 koaa pe 7 he 'aho ki he ngaahi mahaki kehekehe ai pe 'e 6 pe 7; ko humpty-dumbty kuo 'ikai toe lava ia 'o mohe, kae heka me'alele pe 'o lele takai holo moe faka'uli ke fakamohemohe!!! lucky driver!!! koe 'osi atu ee hono faitaa'i e tu'u mahi mo e teuteu kaukau 'ae kau MMT he locker room kuo lelelele fakamohemohe holo eni ia mo 'ene faka'uli!!! mhk!!! ko raw maaka koaa ia kuo piko e nima ia 'e taha 'ikai toe lava 'o hangatonu, pea 'oku tapulu nimataha pe koaa, fe'unga ha 'osi honau mala'e tapulu ku toe atu pe hono va'e ke puke'aki e va'akau ta pulu, pea 'e ui leva ia koe ta te'epulu.
Kei tali e toenga ke a'u atu a nunu'a 'o 'oange ha'anau me'a'ofa. Koe me'a eni koee 'oku ui koe slow but sure!!! -
Poupou atu 'Inoke, ka 'oku 'iai e lea 'e taha 'oku toe tonu ange, koe "takitaha kai e ta'e 'ene veka".
Kuo sio kotoa a mamani 'o 'ilo e kehekehe 'o e system na'e lelemai'aki 'o a'u kia Tupou IV moe ki'i system ko eni. Ngata pe ke kau lotu kia 'akili moe kau fie liukava'i e Tu'i 'oku kei kui honau mata mo mangoa honau 'uto he lahi hono fana'aki e fanavao koe ptoa weedkiller. -
I he kuonga o Tupou IV nae unuhi mai e kau mo'unga'i tangata ko hotau taki. Nau mau e ngaahi fakailonga ako mooni pea tataki aki hotau fonua. Tau tui ka Akilisi ke teke e liliu ke Pule'anga fili, koeni kuo ikai toe ha kau mo'ualalahi heene falala kiai. Kuo kamata ketau kai pe ae lele etau hoosi e.
-
'Oku hu mai 'a Tu'i Uata ke fakamanatu 'ene feinga ke bribe 'a Lupeti Vi pea mo hoko atu 'a e vahe ta'engaue 'a 'ene tangata'eiki he falealea. Ko e 'ofa fonua ia mo e faitotonu 'oku taukave'i 'e he PTOA.
-
Ko e toki Kapineti katuni taha eni talu e tu'u 'a Tonga ni. Te tau hoko koe fakakata'anga 'o ngaahi fonua kaunga'api tautefito ki he ngaahi pule'anga 'oku nau 'ilo lelei e quality 'oe kau minisita ko ena.
Kou ki'i fie lave pe ki he toko 2 he taimi ni.
1. Semisi Sika - koe faka'ofaa e ka koe lakanga DPM. Ha oli'ia 'a e kau palemia moe kau tokoni palemai 'a e ngaahi fonua kehe ha fai atu e ta'utu fakalongolongo moe mohe he ngaahi fakataha faka-palemia ma'olunga 'e kau atu ki ai. Koe ha 'ene 'ilo moe taukei ki he ngaue ni, pea 'e anga fefe ha'ane alea he levolo ko eni. 'E hanga mai e Fisi, Ha'amoa, Kilipati, Tuvalu etc. 'o ngaahi ke hange ha ki'i tamapua kilisimasi. Kae mahalo ko e 'ai pe foki koe tokoni 'a Dumb kia Dumber!!! he 'oku 'ikai foki sai'ia a Dumber ia ke ngaue mo ha taha 'oku 'iai hano 'atamai.
2. Tu'i Uata - ko fe vahenga fili na'e ikuna mei ai e Dr export ko eni? 'Asinga ai e ta'emahino hono dr mo e toe ta'emahino ange 'ene taukei ke fai e ngaue ni. Ma'u pe 'etau fuaa mei he'ene pisinisi fakafamili. Anga fefe 'ene fakalele ha potungaue hili ko ia 'oku 'ikai kene lava 'o puhi ke manava 'enau ki'i pisinis tule mate. Ne tau pahia pea tutuli hotau telinga hono kailangaki'i 'e 'akili moe kau piTOA 'e 'ikai pea 'e 'ikai te nau teitei tali ke minisita ha taha na'e 'ikai fili 'ehe kakai. Ka koe leva e me'a 'oku hoko he 'aho ni? Pea 'oku 'ikai pe pehe mai 'e 'aki ia mo hono kakai 'oku 'iai ha'anau loi mio'i, hange pe eni ia 'oku nomolo e me'a kotoa. Me'a koe fakafiefievale loi moe ha'i kapa la'e fefeka. Ka koe natula pe foki ia 'o 'aki, 'ae fievaleloi moe faihala. Ka 'oku kei lole pe ia kihe fa'ahinga 'oku nau 'otua 'aki e siana loi mio'i kakaa pehe fau.
Ne tau fakaongoongo pehee tokua 'a minisita ngoue a Losaline. Ka ko Losaline foki ia na'e ako lelei ia pea lava 'o fakakaukau pea 'ikai kakaa, mio'i mo 'ave pa'anga ta'efakalao mei he tukuhau 'ae kakai, 'o fepaki ia moe fiema'u 'a 'aki. Sai'ia pe a 'aki ia 'ia 'Akosita sikulu mutu, mio'i mo kakaa'i e pa'anga grant laukilu 'ae TVET, 'aee 'oku kei tali ke faka'ilo.
Pea sai 'aupito e ta'e-minisita 'a vatau hui he 'oku 'ikai fai ha fe'auhi lau maau faka niuafo'ou he kapineti.
Toki hoko atu ki toenga. -
Malie pea toe lesoni ko e huu hake ia 'a Tu'i Uata ko e kau kengi foki hahaha toe lesoni ange huu hake ia 'a 'Akosita Lavulavu ki he MIA 'o ne pule'i 'e ia 'a e kau mata'itohi Doctor mo e Master hahaha to e ngali kehe ange 'a e fo'i minista fo'ou ia ko ena kuo fokotu'u ko e minisitaa 'o e kau sotia 'a ia 'oku minisita ai 'a 'Akilisi. Ngalingali 'oku ne feinga ke fakafoki 'a e sotia pea mei he mafai 'o e Tu'i hahahaha ka tau sio pe ki he malie 'o e 2018.