'E 'ikai pe toe tuku hono tukuaki'i loi au 'e he Palemia: Lord Tu'ilakepa ^Featured

Na'e me'a foki 'a e Palemia 'i he polokalama ko'eni 'o tukuaki'i 'a Lord Tu'ilakepa koe Fakafofonga Nopele Fika 2 'o e Vahefonua Vava'u tokua 'oku 'i ai 'ene fekau'aki mo e faito'okonatapu 'a ia 'oku kaunga tokua ki he tupu'anga 'o e palopalema 'o e 'aho ni.

Na'e 'uhinga 'a e Palemia ki hono tukuaki'i 'o Lord Tu'ilakepa na'e ma'u mo e faito'o konatapu 'i he ta'u 2010 lolotonga 'ene Sea 'i he Fale Alea 'o Tonga.

'Oku mahino foki koe tukuaki'i ko 'eni na'e fakahoko 'ehe Palemia na'e 'ikai ha faingamalie 'o Lord Tu'ilakepa ke 'oange hano faingamalie ka na'e fakahoko hano faka'eke'eke 'e he ongoongo ni 'a Lord Tu'ilakpea pea na'a ne fakaha 'ene fakame'apango'ia 'i he 'ikai malava ke toe tuku 'a hono tukuaki'i loi 'o 'ona 'e he Palemia.

Na'e toe fakaha foki pe 'e he Tu'ilakepa 'oku faingata'a foki he koe Televisone Tonga kuo pule'i fakaaoao 'e he Pule'anga mo e Palemia pea kou ne tapalasia 'a e kakai mo 'enau totonu 'i he founga fakaaoao mo 'ikai mo'oni pea koe kuonga fo'ou 'eni kuo a'u kiai 'a e fonua 'i he 'aho ni.

'I ha fakamatala 'a Lord Tu'ilakepa ki he ongoongo ni na'a ne me'a ai 'o pehe 'oku 'ikai ke fo'ou 'a hono ngaue 'aki 'e he Palemia 'a e founga ko'eni 'a ia ko'ene hoko pe ha palopalema 'i he fonua makatu'unga 'i he vaivai, 'ikai fakalao mo fakaaoao 'a 'ene founga taki mo hono ngaahi nima kuopau kene tukuaki'i ha taha kehe pe koha pule'anga kimu'a kae tonuhia pe ia pea 'oku 'ikai pe ke 'i ai ha taimi ia 'oku hala ai.

Na'e me'a foki 'a Lord Tu'ilakpea 'o pehe na'e 'ikai ke ma'u ia moha faito'o konatapu pea na'e 'osi hopo 'i he Fakamaau'anga Lahi 'i he ta'u 2011 'o mahino ai na'e 'ikai ke totonu 'a hono tukuaki'i ia na'e ma'u moha faito'o konatapu pea na'e falapekia leva 'a e tikite koia koe 'ikai ha fakamo'oni pea ko'ene 'osi ia he koe feitu'u ia 'oku ne aofangatuku 'a e mo'oni mo e totonu pea 'oku 'ilo kiai 'a e 'Ateni Seniale mo e Pule'anga.

"'Oku 'ikai teu toe 'ilo pe 'e tuku 'afee hono lohiaki'i mo hono fakakonahi 'e he tangata ni 'a e kakai 'o e fonua," koe me'a mai ia 'a e Tu'ilakepa.

Na'e toe me'a foki 'a e Tu'ilakepa 'o pehe 'oku 'ikai puli 'a e taumu'a ngaue ia 'a e Palemia he ko'ene feinga ke tukuhifo 'a e ngeia 'o e Hou'eiki pea ke fakatupunga mei ai ha taufehi'a 'a e kakai kiate kinautolu kae malava ke a'usia 'ene taumu'a ko hono to'o 'a e mafai mei he Hou'eiki pea kakapa atu ai pe ki he Tu'i.

'I he me'a 'a e Tu'ilakpea na'a ne toe fakamahino ai koe founga fakatu'utamaki 'eni 'oku fai 'e he Palemia pea 'oku 'i ai 'a e kakai tokolahi ia kuo nau konahia 'o 'ikai kenau toe si'i fakakaukau tu'o ua kinautolu kanau tui ai pe kinautolu koe mo'oni 'eni neongo kuo aofangatuku 'e he Fakamaau'anga 'a ia oku fu'u fakaloloma he 'oku ne langa 'a e 'a vahevahe 'i he anga 'o e nofo ma'uma'uluta 'a e kakai Tonga mo honau tukufakaholo.

'I hano 'eke kia Lord Tu'ilakepa pe tene fakahoko ha ngaue fakalao ki he tukuaki'i hala ko'eni 'a e Palemia pea na'e pehe pe 'e he Tu'ilakepa 'oku lolotonga ngaue atu ki he'ene loea ke fakahoko ha fakatonutonu telia hono ongoongo pea ke 'ave 'a e me'a totonu ki he kakai 'o e fonua kae lava ketau ma'u 'a e mo'oni moha melino 'e tu'uloa pea 'ikai ngata ai 'oku 'afio hifo 'a Sihova ki he mo'oni.