Tukuaki’i ‘e he Palemia ‘a e ngaahi Siasi ‘oku ‘ikai kenau poupou ki he Pule’anga Featured
Palemia 'o Tonga 'Akilisi Pohiva
15 ‘Okatopa, 2018. Ko e fakamuimui taha ‘eni ‘a e ngaahi tukuaki’i ‘a e Palemia na’e fakahoko ia ‘i he’ene polokalama letio mai ‘i he Letio 87.5 ‘i he efiafi Tokonaki kuo tau situ’a kiai mo ‘ene tangata fale’i Lopeti Senituli.
‘Oku anga maheni ‘aki pe foki ‘e he Palemia ‘o Tonga ‘Akilisi Pohiva ‘a hono tukuaki’i ‘o e kakai kehekehe pe ‘o a’u ki he ngaahi sino kekehe ‘i he sosaieti mo e fonua ki he ngaahi palopalema ‘oku hoko ‘i Tonga ni pea koe fakamuimui taha ‘eni koe ngaahi Siasi.
‘I he polokalama ‘a e ongo tangata ni na’e fakaha ai ‘e he Palemia ‘oku hoha’a ki he mahino kiate ia ‘oku ‘ikai ke toe poupou ange ‘a e ngaahi siasi kiate ia mo e Pule'anga pea koe faka’ilonga ‘eni ‘o e mavae ‘a e ongo ‘olive ‘a ia koe faka’ilonga ia ‘oku ‘ikai lelei ki he fonua pea 'oku hoha'a lahi kiai he 'oku mafatukituki.
'I he fakamatala ‘a e Palemia na’a ne toe tukuaki’i ai foki mo hono fili ko’eni ‘a e kau taki lotu ki he Fakataha Tokoni ‘a ia ‘oku ne tui ‘oku ‘i ai ‘a e uesia lahi heni he koe sino ‘eni ‘oku fakapaasi mei ai ‘a e lao pea hoko atu ‘ene tukuaki’i na’e ‘i ai ‘enau kaunga tonu ki hono veteki ‘o e Fale Alea ‘i he ta’u 2017.
‘Oku ‘omai ‘e he fa’ahinga tukuaki’i ko’eni ‘a e founga mo e lanu tototonu ‘o e tangata’eiki Palemia ‘a ia ‘oku ho’ata mai mei ai ‘a e to’onga ‘oku malava ketau fakafuofua atu ai ‘oku tui ‘a e Palemia ki ai ‘o hange koe ngaahi me’a ko’eni:
1. Ko ia pe ‘oku poto taha ‘i Tonga ni
2. Ko ia pe ‘oku taukei mo tonu ‘ene fakafuofua
3. Ko ia pe ‘oku lotu mo’oni
4. Ko ia pe ‘oku faitotonu
5. Ko ia ‘a e lao
6. ‘Oku totonu ke tuku fakatafa’aki ‘a e lao kae fai ‘ene fakaukau
7. ‘Oku ‘ikai totonu ke toe fehu’ia ‘ene tu’utu’uni
Ko e me’a pe ‘e taha ‘oku toe heni kene fakaha mai koe ‘Otua ia pe ko’ene tukuaki’i ‘a e ‘Otua ki he ngaahi palopalema ‘oku hoko ki he fonua.
‘Oku mole ke mama’o hano tukuhifo ‘o e Palemia ka koe peteni ‘ene fakahoko fatongia mo e tukutuku’au mai ‘ene ngaahi lea, ngaue mo e tohi ‘oku malava ketau tala ‘a e sitepu ‘e hoko kiai mo e tu’unga ‘oku ‘alunga kiai ‘ene fakakaukau.
‘Oku totonu mo taau ke ‘uluaki vakai hifo ‘a e Palemia kiate ia pea ne fehu’i pe koe ha ‘oku pehe ai ‘a e fonua lolotonga ‘i he’ene lakanga taki.
Ko e ngaahi mo’oni’i me’a ‘oku hoko he fonua he ‘aho ni ‘oku ne tala fakapapau ‘a e ola ‘o ‘ene ngaue ‘a ia ‘oku anga pehe ni ‘o fakatatau ki he ngaahi mo’oni’i me’a ‘oku tau sio ‘oku hoko pea 'oku 'i ai hono fakamo'oni:
1. 'Oku kau 'eni pe ko e kuonga longoa’a taha ‘eni ‘i he hisitolia faka-politkale ‘o e fonua
2. Ko e Palemia ‘eni ‘oku lahi taha hono tukuhifo hono ngeia mo hono famili ‘e he kakai ‘o e fonua
3. Ko e Palemia ‘eni ‘oku lahi taha hono tukuaki’i ki he Pule faka-Tikitato ‘i he fonua
4. Ko e Palemia ‘eni ‘oku lahi taha hono tukuaki’i ki he pule fififili manako mo hono fili mai 'o e kakai 'oku fehu'ia ki he ngaahi lakanga ma'olunga 'i he fonua
5. Ko e Palemia pe ‘eni ‘e taha ‘oku fehu’ia lahi taha hono tu’unga fakaako mo ‘ene taukei ‘i he fonua
6. Ko e Palemia pe ‘eni ‘e taha ‘oku ne ngaue'aki pea takanga holo mo e kakai ‘oku ‘i ai honau hisitolia fai hia pea na’a nau ‘osi ngaue popula
7. Ko e Palemia pe ‘eni ‘e taha ‘oku ne tukuaki’i ‘a e ngaahi siasi mo e kau taki lotu
8. Ko e Palemia e ‘eni ‘e taha kuo veteki ai ‘e he Tu’i ai ‘a e Fale Alea
‘Oku ‘oatu pe ‘a e ngaahi fakatataa ko’eni ‘i ‘olunga koe konga pe kene fakafofonga’i ‘a e ngaahi me’a ‘oku malava ketau sio kiai mo fakamo’oni’i pea ‘oku hoko ko e ngaahi kaveinga ‘oku talanga’i lahi ‘i he fonua ‘i he ngaahi ‘aho ni.
‘Oku malava mei heni ketau fakafuofua pe kohai ‘e tukuaki’i hoko ‘a ia koe lesoni faka-politikale ‘eni ki hono taki holo ‘a e tokanga ‘a e kakai kae tautautefito ki si’i kakai masiva ‘o e fonua ‘oku ‘ikai tenau a’usia 'a e mahino pea 'oku nau 'amanaki mo misi ki ha monu'ia tenau ma'u ka 'oku ta'emalava.
'Oku toe fakatupu foki heni 'a 'enau taufehi'a 'ikai ha makatu'unga ki he hou'eiki, kau ako lelei, kakai pisinisi, kau taki lotu, kakai ma'u tu'unga mo e ngaahi kulupu 'oku 'oku tukuaki'i 'e he Palemia 'oku nau fakatupu e palopalema.
5 comments
-
Mole pa'anga tukuhau 'e 74 miliona he ngaue 'a e ki'i pule'anga ko 'eni. Tukuaki'i e PM ki he kaiha'a mohe'anga King size, etc Tukuaki'i leva e Siasi koe 'ikai poupou ange. Totonu ke tuhu'i mai he PM pe koe Siasi fe ia he 'oku 'ikai 'atamai vaivai e kau taki ia he ngaahi Siasi. Poupou atu ki he fokotu'u ke 'ave motu'a PM 'o sivi fakafalemahaki ka 'oku totonu ke 'uluaki admit atu kia Dr Mapa Puloka.
-
Ko e toko taha faka anga lahi taha pe eni he maamani ku o 'ikai ke ne tali ke fakaanga'i ia .ko e haa leva e me'a 'oku ne loto ke fai ange ki ai . Ka 'oku 'ikai ke ne lava pe a 'alu aa ki 'api he mahalo na 'a ne pehee pe 'e ia 'oku tui kotoa ange 'a e kakai ki ai hhhhhhh.
-
Ko e kamata pe ke ke tukuaki'i e kau taki lotu...ko e popongi ia ho mata he huhulu atu e maama kihe fakapo'uli 'oku ke 'iai...feinga ki falelotu 'o kuikui ai ...kae lava keke 'a'a hake 'o sio.Ko e tuhu holo koe faka'ilonga ia e taufaa pea moe kui....koe kau taki LOTU 'oku tataki kinautolu 'ehe LAUMALIE E 'OTUA MO'UI pea koe kakai ko'ene kakai ...kau ai mo KOE.
Ko e me'a 'e taha......ne 'ikai fakatupu 'ehe 'Otua ha veve ...sio pea fanongo kihe fakatokanga 'a e kakai ... pea tautau tefito kihe kau TAKI LOTU.
Ko e lotu pe koe hufaki koe me'a ia tene lava 'o liliu kihe lelei ha taha,fonua moha toe fa'ahinga me'a he mamani ko'eni.
Malo -
'E 'osi a mamani hono tukuaki'i, kae 'ikai kene 'eke hifo ki ai pe koe ha e 'uhinga 'oku to'o ai e falala 'ae kakai mei ai, koe ha e 'uhinga kuo mavahe ai e ni'ihi na'e fa'a poupou ki ai, pea koe ha e 'uhinga 'oku fu'u ta'emaau pehe ai e ngaahi potungaue 'ae pule'anga moe fonua fakalukufua.
'Oku ne ma'u e fo'i ma'uhala tokua 'oku tonu ke tui mo muimui ange tokotaha kotoa ki ai koe 'uhinga pe he koe palemia ia!!! fo'i ta'emahino lahi eni 'oku kei mo'ua ai e motu'a ni. 'Oku 'ikai pe mahino ia ki ai 'oku lava lelei pe kakai 'o fakakaukau, lava lelei pe kakai 'o 'ilo e lelei mei he kovi, lava lelei pe kakai 'o tala e faihala mei he faitotonu, moe ha fua e ngaahi me'a 'oku lava lelei pe 'ehe kakai 'o tala mo fua tautau pea nau toki faitu'utu'uni pe te nau tui ki ha taha pe 'ikai. 'Osi tonu ke mahino ki he palemia 'oku ngata e hono famili mo hono kau poupou 'atamai nounou 'oku nau tui kuikui ki he'ene ngaahi visone faka-kauleka. Ka mahino ki ai e ngaahi me'a ni 'e 'ikai leva kene toe tukuaki'i noa'ia holo e kakai. -
Naa ke uki e kakai Akilisi kenau taufehi'a kihe kau Taki oe ngaahi Pule'anga kimu'a. Oua teke toe hanu he naake fakaanga'i fefeka kinautolu pea koena ku anga'i koe. Laka o langa e Fonua hafua hoo hanu holo. Ka oku ikai keke lavai e fakaanga atu foki ki api ka Neo o ai haamo haka.