Fakamuimuitaha fekau'aki mo e Fakangatangata Fakafonua ki he COVID-19 ^Featured

‘I HONO NGAUE’AKI ‘o e ngaahi mafai kuo foaki ‘e he kupu 36 mo e 37 ‘o e Lao ki hono Pule’i ‘o e Ngaahi Me’a Fakafokifa 2007 mo e fakamamafa’i ‘a hono tali ‘o e –

A    fakahä kuo fakahoko ‘e he Kautaha Mo’ui ‘a Mamani fekau’aki mo e Novel Coronavirus (“COVID-19”) ko e mahaki ‘oku mafola fakamamani lahi pea ‘oku kei fakalalahi;

B    tu’utu’uni ki he Tu’unga Fakatu’utamaki ki he Mo’ui ‘i he ‘aho 13 ‘o Ma’asi 2020 mo e Fakahä ‘o ha Mahaki Fanongonongo Fakatu’utamaki ‘i he ‘aho 13 ‘o Ma’asi 2020 mo e ngaue ke ta’ofi mo fakasi’isi’i ‘a e mafola ‘a e COVID-19 ‘i loto ‘i he Pule’anga ‘o Tonga;

C    fakahä ‘o ha Tu’unga Fakafokifa ‘o e ‘aho 20 ‘o Ma’asi 2020,

Pea ‘i hono fokotu’u ‘e he Minisita ‘oku ne tokangaekina hono Pule’i ‘o e Me’a Fakafokifa, ‘i he’ene pehe ‘OKU OU FAKAHA ‘a e Fanongonongo ‘o e Ngaahi Fakangatangata Fakafonu ki he COVID-19 (“Fanongonongo”) ko ‘eni, ‘i he ngaahi tu’unga mo e makatu’unga ko ‘eni –

(1) Kuo pau ke kamata ngaue’aki ‘a e Fanongonongo ni mei he 1:00 pongipongi ‘o e ‘aho Sapate 12 ‘o ‘Epeleli 2020 ki he 8:00 efiafi ‘o e ‘aho Falaite, 17 ‘o ‘Epeleli 2020 pea kuo pau ke ngaue’aki ki he ngaahi feitu’u kuo fakamahino ‘i he Fakahä ‘o e Tu’unga Fakafokifa ‘o e ‘aho 20 ‘o Ma’asi 2020, tuku kehe ka toe fakafo’ou.

(2) Koe’uhi ko e ngaahi taumu’a ‘o e Fanongonongo ni, tukukehe ka fiema’u ha ‘uhinga kehe ‘i hono tu’unga –

“kau ‘ofisa fakamafai” ‘oku ‘uhinga ki ha taha pe fa’ahinga ‘o ha ni’ihi kuo fakamafai ‘e he Minisita ke ngaue’aki ‘a e ngaahi mafai ki ha tu’unga fakafokifa ‘o fakatatau ki he kupu 36 ‘o e Lao ki he Pule’i ‘o e Me’a Fakafokifa 2007 mo ha taha pe ni’ihi kuo fokotu’u ‘e he Minisita Mo’ui ‘i he Lao ki he Mo’ui ‘a e Kakai 2008;

“ngaahi me’a feuta’aki kakai fakalotofonua” ‘oku ‘uhinga ki he –

(a) ha saliote misini kehe ‘oku haea pe totongi ‘oku ne uta ha kau pasese pea kau ki ai ha tekisi (‘o tatau pe ‘oku ve’e tolu pe ve’e fa), pasi uta pasese mo e loli uta pasese;

(b) ngaahi vaka ‘i hono faka’uhinga’i ‘i he kupu 2 ‘o Lao ki he Folau Vaka [Vahe 136]; pe

(c) ngaahi vakapuna ‘i hono faka’uhinga’i ‘i he Lao ki he Fefolau’aki Sivile 2014.

“ngaahi ngaue ‘oku fiema’u vivili” ‘oku ‘uhinga ki he ngaahi ngaue ‘oku faka’uhinga’i ‘i he Tepile A;

“ngaahi kalapu kava tonga” ‘oku ‘uhinga ki he –

(a) kulupu ‘o e kakai ‘e toko 2 pe tokolahi ange ‘oku nau inu kava ‘i ha feitu’u fakapule’anga; pe

(b) kulupu ‘o e kakai ‘e toko 2 pe tokolahi ange ‘oku nau inu kava ‘i ha feitu’u taautaha;

(c) ‘oku ‘ikai ngaue’aki ‘a e palakafi (a) mo e (b) ki he ni’ihi ‘oku nofo ‘i he ‘api nofo’anga tatau.

“Minisita” ‘oku ‘uhinga ki he Minisita ‘oku ne tokangekina hono pule’i ‘o e me’a fakafokifa;

“vä mama’o fakaetangata” ‘oku ‘uhinga ki he tauhi ‘o e vä mama’o mita ‘e 1.5 mei he kakai kehe ‘i he taimi kotoa pë.

(3) Kuo pau ke ngaue’aki ‘a e ngaahi tapui ‘o e fe’alu’aki ‘i he po’uli mei he taimi 8:00 efiafi ki he taimi 6:00 pongipongi.

(4) Kuo pau ke fakamalohi’i ‘a e tapui ‘o e fe’alu’aki ‘i he po’uli ‘e he Polisi Tonga, Kau Tau ‘a ‘Ene ‘Afio mo e kau ‘ofisa fakamafai fekau’aki.

(5) Kuo pau ke tapuni ‘a e kotoa ‘o e ngaahi fakatau’anga kava laiseni ‘o hange ko e naiti kalapu mo e kalapu.

(6) Kuo pau ke tapui ‘a e kotoa ‘o e ngaahi fale ‘oku ngaue’aki ‘e he kakai, ngaahi katoanga mo e ngaahi fakataha’anga ‘o hangë ko e ngaahi fai’anga lotu, ngaahi kalapu kavatonga, ngaahi kalapu sipoti, pingikou (bingo), ngaahi fale fakamalohesino, ngaahi katoanga mo e ngaue fakasipoti, ngaahi fakafiefia ‘o e ngaahi fai’aho, ngaahi mali mo ha ngaahi fakataha’anga felave’i fakafiefia kehe.

(7) Kuo pau ke kamata ngaue ‘a e kotoa ‘o e ngaahi ngaue ‘oku fiema’u vivili ‘oku tohi hokohoko ‘i he Tepile A.

(8) Kuo pau ke tauhi ‘e he kotoa ‘o e ngaahi ngaue ‘oku fiema’u vivili ‘a ia ‘oku tohi hokohoko ‘i he Tepile A, kotoa ‘o e ngaahi pisinisi mo e ngaahi ngaue fakapisinisi kotoa kuo laiseni, ngaahi mafai ‘a e vä mama’o fakaetangata.

(9) Kuo pau ke fakangatangata ha fakataha’anga ouau putu ki ha tokolahi ko e toko 10 ‘i loto ‘i fale mo e toko 20 ‘i tu’a pea ke ‘i ai mo ha ‘ofisa fakamafai ‘i he lolotonga ‘a e putu.

(10) Kuo pau ke ma’u ‘e he Polisi Tonga mo e Kau Tau ‘a ‘Ene ‘Afio mo ha kau ‘ofisa fakamafai ‘a e mafai ke fakamalohi’i ‘a e Fanongonongo ni, koe’uhi ko e ngaahi taumu’a ke malu’i ‘a e malu ‘a e kakai mo hono tauhi ‘o e malu ‘a e mo’ui ‘a e kakai.

(11) Kuo pau ke tauhi mo faipau ‘a e taha kotoa ‘a e vä mamaó fakaetangata.

(12) Kuo pau ke tauhi ‘a e taha kotoa ki he tauhi ‘o e nima ke ma’a pea kuo pau ke muimui pau ‘a e taha kotoa ki he Ngaahi Fale’i ki he Mo’ui ‘oku tuku atu ‘e he Potungaue Mo’ui felave’i mo e COVID-19.

(13) Kuo pau ke ngaue’aki ‘a e kotoa ‘o e ngaahi tu’utu’uni ‘i he Fanongonongo ni ki he taha kotoa.

(14) Kuo pau ‘e ‘ikai ngaue’aki ‘a e palakalafi (3), (4), (6), (9) mo e (10) ‘o e Fanongonongo ni ki he ngaahi ngaue ‘oku fiema’u vivili ‘a ia ‘oku tohi hokohoko ‘i he Tepile A.

NGAAHI NGAUE ‘OKU FIEMA’U VIVILI KOE’UHI KO E TAUMU’A ‘O E FANONGONONGO

(I) NGAAHI NGᾹUE ‘OKU FIEMA’U VIVILI ‘I HE LAO KI HE MAAU ‘I HE NGAAHI FEITU’U FAKAPULE’ANGA [VAHE 37]

(II) KOTOA ‘O E NGAAHI POTUNGAUE, NGAAHI VA’A MO E NGAAHI KAUTAHA ‘A E PULE’ANGA ‘I HE LAO KI HE NGAUE FAKAPULE’ANGA 2002 MO E NGAAHI TU’UTU’UNI

(III) NGAAHI SINO FAKALAO MO E NGAAHI KAUTAHA ‘A E PULE’ANGA KEHE

(IV) FALE ALEA ‘I HE LAO KI HE FALE ALEA

(V) KOTOA ‘O E NGAAHI TU’UNGA FAKATIPILOMETIKA KUO FAKANGOFUA ‘I HE PULE’ANGA MO ‘ENAU KAU NGAUE

(VI) NGAAHI POLOKALAMA LANGA FAKALAKALAKA

(VII) NGAAHI NGAUE ‘OKU FIEMA’U VIVILI ‘I HONO FOKOTU’U ‘E HE NEMC ‘O FAKATATAU KI HE LAO

(VIII) KOTOA ‘O E NGAAHI NGAUE LANGA

(IX) NGAAHI ME’A FEUTA’AKI KAKAI FAKALOTOFONUA

(X) NGAAHI FAKAMAAU’ANGA MO E NGAAHI FAKATONUTONU’ANGA