'Ikai Mo'oni Teu Tokoni $35 Miliona Papua Niukini ki Tonga Featured
Palemia Papua Niukini Hon. Peter O'Neil, Palemia Tonga Hon. 'Akilisi Pohiva, Hon. Fe'ao Vakata & 'Ana Bing Fonua (CEO Potungaue Ngaahi Ngaue Fakalotofonua
Nuku’alofa, 25 Sanuali 2016. Kuo faka’ikai’i mamafa ‘e he Minisitā Sipoti mo e Ngaahi Me’a Fakafonua (Sports and National Events) ‘a Papua Niukini Hon. Justin Tkatchenko ‘a fakamatala ‘o pehe ‘e tokoni’i fakapa’anga ‘e Papua Niukini fe’unga mo e pa’anga ‘Amelika ‘e $35 Miliona ‘a hono teu langa ‘o e ‘Akatemī Sipoti ma’a Tonga (Tonga’s Sport Academy) pehe ki he teuteu ‘o e Sipoti ‘a e Pasifiki 2019 ‘a ia ‘oku ‘amanaki fakahoko mai ki Tonga ni.
Na’e fakahā foki ‘e he Minisitā ki he Ngaahi Ngāue Fakalotofonua Hon. Fe’ao Vakata ‘a ia ‘oku fakamalumalu ai ‘a e Sipoti ‘a e ‘amanaki tokoni ko’eni ‘a e Pule’anga Papua Niukini ki he ngaahi mītia fakalotofonua ka ko’eni kuo faka’ikai’i mai ‘eni ‘e he Minisitā Sipoti mo e Ngaahi Me’a Fakafonua (Sports and National Events) ‘a Papua Niukini Hon. Justin Tkatchenko ‘o pehe ‘oku takihala pea ‘ikai mo’oni ‘a e fakamatala ko’eni.
Ko e fakamatala foki ‘eni ‘a Hon. Justin Tkatchenko ‘i ha fakaeke’eke makehe mo e Kautaha Ongoongo PNG Loop hili ia ‘a e ‘a’ahi atu ‘a e ‘Eiki Palēmia ‘Akilisi Pohiva mo e Minisitā ki he Ngaahi Ngāue Fakalotofonua Hon. Fe’ao Vakatā ki Papua Niukini ‘i he uike kuo maliu atu koe kole ha poupou moha tokoni fakapa’anga ki he teu fakahoko mai ‘a e Sipoti ‘a e Pasifiki ki Tonga ni.
Na’e fakahā foki ‘e Tkatchenko ki he PNG Loop na’e fekau’i ia ‘e he Palēmia ‘o Papua Niukini Hon. Peter O’Neil kene taki ha Kulupu (Delegation) kenau folau mai ki Tonga ni ke vakai ki he tu’unga ‘o e teuteu ‘a Tonga ‘i he tu’unga faka-‘akiteki mo faka-‘enisinia sivile pea mei ai leva ha’a nau toki vakai pe koe ha ‘a e tokoni ‘e ala fakahoko mai. Na’a ne toe fakapapau’i koe kulupu ko’eni ‘oku taki mai ai ‘e tu’uta mai ki Tonga ni ‘i he ‘aho Falaite ‘o e uike ni.
Lolotonga ‘eni ‘oku ‘ohake foki ‘a e hoha’a ‘a e ni’ihi ‘o e kakai ‘o Papua Niukini ki he tokoni ko’eni ‘oku ‘amanaki fakahoko ki Tonga ‘o kau ai hono tukuaki’i ‘o e Pule’anga Papua Niukini ki he’enau teu foaki pa’anga laui miliona lolotonga ia ‘oku fiekaia honau kakai ‘a ia ‘oku ‘omi faka’aho ‘e he ngaahi Kautaha Ongoongo 'o kau ai 'a e ABC News 'a 'Aositelelia. 'I he taimi tatau foki 'oku 'i ai pe mo e palopalema faka-pa'anga 'a Papua Niukini 'oku totonu kenau fu'u tokanga kiai.
'Oku 'ikai foki koha toki tokoni fakapa'anga 'eni 'a Papua Niukini ki Tonga ni he na'a nau foaki 'a e pa'anga 'e taha milona 'Amelika ($1 Miliona) ma'a Tonga 'i he ta'u 2012 hili 'a e 'a'ahi faka-'ofisiale kiai 'a e Palēmia Malolo 'o Tonga Lord Tu'ivakano pehe ki he ngaahi sikolasipi.
'E mahino kotoa 'a e tokoni 'e ala fakahoko 'e Papua Nikukini fekau'aki mo e kaveinga ni hili 'a e 'a'ahi ko'eni 'oku 'amanaki fakahoko 'o taki mai ai 'a Hon. Tkatchenko.
5 comments
-
Si'i fiefia e Famili e Palemia he lava me'a 'enau Tamai, he ta ko e fo'i me'a ia ku te'eki mahino. Pea kuonga langa e mafu ia e Palemia he'ikai fai mo fakahu pilisone 'a e Pule'anga motu'a he 'ai passport, ka ke 'ilo masi'i Samuela 'Akilisi Pohiva na'e fakalao pe ngaue 'a e kautama kimu'a, vakai'i e kau tama 'a'au he taimi ni. Pea fai aa mo tuli a Etuate he ko e me'a ku kovikovi ai e 'ea.
-
Mahalo ne fu'u vamama'o 'enau tangutu 'ikai ongo'i lelei 'e ee 'a e lau 'aee..Lost in Translation! Bad! Then bad became worse when Tonga announced it prematurely! Te'eki maau hono fakakaukau'i 'e Papua pe tenau toho mei fe ke fai 'aki e tokonii kuo kalanga'i ia 'e Fe'ao mei he mui'i fonua 'e tahaa. Kaekehe, fie kumi poini 'aki foki ia 'e he ki'i pule'anga ee! 'Oku fiema'u 'a e kakai 'oku nau taukei he ngaahi alea pehe ni mo e founga fakatipilometika kenau fakahoko e ngaahi alea mo tu'apule'angaa he ka 'ikai ko e 'atungaa pe 'ena 'o e me'a 'e ma'u ai pea 'e hoko 'a Tonga ko e katuni 'o e ngaahi fakataha'anga fakavaha'apule'angaa!
-
Kia Talofa
Kataki kuo ósi lohiakií á Sisu - tuólahi - ko e lohiakií á e kakai á Sisu ko e lohiakií ai pe ia ó Sisu ----- -
Na'a ku toki fakamahino atu he uike nai kuo 'osi ko PNG oku kei tokoni'i pe 'e Australia o a'u ki he aho ni.. Koe tokoni lahi taha a Aust ki ha fonua I mamani ko PNG oku lahi taha kiai he koe kaunga'api pea 'ikai ke ngata ai oku lahi e ngaahi kautaha Aust oku nau keli maka koloa 'I PNG. Koe kau politiki PNG oku 'iloa kinautolu ki he corruption lahi pea moe fetuku holo e ngaahi pa'anga tokoni koia mei Aust he ngaahi ta'u lahi o fakatau'api kinautolu I Queensland mo nofo kiai honau ngaahi famili mo ako'i ai enau fanau .. Kuo vave 'ae fakamatala oe tokoni ia ka oku osi mahino oku kei fiekaia mo maa'ulalo e ngaahi service lahi he fonua ko'eni pea mahalo te tau pehe oku laka mama'o 'a Tonga ia I PNG he tu'unga oe nofo'anga moe ako moe hafua.. E lava fefe kenau tokoni oku lolotonga tokoni'i kinautolu 'e Aositelelia????
Kuo mao hono kole 'oe Sipoti ka 'oku ne fakamanatu mai 'a e tohi ae Minisita Paanga maloloo kia Akilisi o kole ke tuku pe ta'ofi e Sipoti pea fakafoki kiha fonua 'e taha tene lava he'e tu'una e palopalema fakaikonomika e fepaki moe fonua pea moe fu'u tomui e kamata 'a e ngaahi langa moe teuteu... -
Ko e siana koeni ko Akilisi, 'oku toe pe hotau Fakamo'ui ko Sisu Kalaisi ke ne lohiaki'i.