Menu
cache/resized/7a303faa48902efd848c7494b9385c2b.jpg

RED

Rapid Engineering Diagnostic

Specialize in:

...

Loi tala 'e he Palēmia ta'efiemalie Pule’anga ‘o Tu’ivakanō ki he liliu fakapolitikale: Clive Edwards Featured

William Clive Edwards William Clive Edwards

10 'Epeleli, 2018. Kuo faka’ikai’i mamafa ‘e William Clive Edwards ‘a e fakamatala ‘a e Palēmia ‘Akilisi Pohiva ki he ngaahi kautaha mitia ‘i he faka’osinga ‘o e uike kuo ‘osi ‘o pehe tokua na’e ta’efiemalie ‘a e Pule’anga ‘o Tu’ivakanō ki he natula fakatikitato ‘o e liliu fakapolitikale ‘o e 2010 pea na’a nau feinga ke fa’u ‘a e ngaahi Lao Fakaangaanga ‘o fokotu’u atu ki he Fale Alea ke toe liliu ‘a e Konisitūtone pea fakafoki ‘a e mafai ki he Kapineti.

‘I he fakamatala ‘a Edwards koe liliu faka-politikale 2010 na’e ‘omai ‘a e kau mataotao ‘i he Konisitūtone kenau vakai ki he ngāue na’e fakahoko ‘e he Komiti ‘a e Tu’ipelehake pehe ki he Komisoni kimu’a ai pea na’e fakahū katoa ki he Fale Alea ‘o fakapaasi mei ai ‘i he ta’u 2010.

Na’e hoko atu ‘a Edwards ‘o pehe na’e kau pe ‘a e Palēmia ‘o e ‘aho ni ‘i he Fale Alea he ‘aho koia pea na’e ‘ikai ha’anau fakafepaki ki he ngaahi fokotu’utu’u ko’eni ki he liliu.

Na’e toe poupou pe foki mo e Palēmia ‘o e ‘aho ni lolotonga ‘a e Palēmia ‘a Tu’ivakanō ke tuku pe a e ngaahi mafai ‘oku ‘i he Tu’i pea kau ai mo’ene poupou ki he mafai ‘oku ‘i he Penolo mo hono fili ‘o e Komisiona Polisi ke tau’atāina.

‘I he fakamatala ‘a Edwards koia na’e Minisitā Lao ‘i he Pule’anga ‘o Tu’ivakanō pea na’e ‘i ai ‘a e ngaahi Lao Fakaangaanga (Bills) na’e fokotu’u atu ki he Fale Alea ka na’e ‘ikai ‘uhinga ia ke to’o pe fakafoki ha mafai ka koe ngaahi fakatonutonu anga maheni pe ia tukukehe ange ‘a e Lao Fakaangaanga Ki he Komisoni Ngāue Fakafakamaau mo e Fakalao 2014 (Judicial and Legal Service Commission Act Bill 2014).

Na’e ‘omai ‘e Edwards ‘a e Lao Fakaangaanga ko’eni ke fakatātā ‘aki hono fakalelei’i ‘o e founga ngāue ka ‘oku mole ke mama’o hano to’o ai ha mafai mei he fa’unga na’e taumu’a kiai ‘a e Liliu Faka-Politikale ‘o e 2010.

‘I he fakamatala ‘a Edwards koe Komisoni Ngāue Fakafakamaau mo e Fakalao na’e taumu’a ‘a e Lao Fakaangaanga ko’eni ke fakakehekehe’i mei he Penolo (Judiciary & Disciplinary Panel) ka tena malumalu loua pe ‘i he mafai ‘o e Tu’i.

Ko e Lao Fakaangaanga ko’eni koe lao ke fakalele’i ‘a hono pule’i ‘o e Fakamaau’anga pea mahino mo hono fakangatangata ‘o e kau memipa kiai ‘a ia na’e ‘i ai ‘a e fokotu’u ‘i he Lao Fakaangaanga ko’eni ke kau atu kiai ‘a e ‘Ateni Seniale, Palesiteni Sosaieti Lao ‘a Tonga, Tu’i Fakamaau Lahi pea mo e fa’ahinga na’e tu’u ‘i he Lao Fakaangaanga ko’eni.

Ko e fatongia ‘o e penolo (Judiciary & Disciplinary Panel) ko hono fili mo fakamalōlō’i ‘a e kau Fakamaau mo hono tautea kinautolu ‘o ‘ikai ha toe uesia moha kaunoa mei tu’a. Ko e Lao Fakaangaanga ko’eni na’a ne fokotu’u ‘a e Tu’i Fakamaau lahi ke sea ‘i he Komisoni ki hono pule’i ‘o e Fakamaau’anga ke fakafaingofua ‘a e ngāue pea ‘oku hā mahino pe he Lao Fakaangaanga ko’eni ‘a ia ‘e malava ki he kakai ‘o e fonua kenau ma’u hano tatau mei he Fale Alea ‘o Tonga.

‘I he fakamatala ‘a Edwards na’e ‘i ai ‘a e taha ‘o e kau Law Lords na’e tohi ki he Tu’i Fakamaau Lahi tene ‘a’ahi ‘a e Fakamaau’anga Lahi pea na’e fepaki ‘eni ia mo e tau’atāina ‘a e Fakamaau’anga pea na’e pau ai ke fai hano fokotu’u ‘a e Lao Fakaangaanga ko’eni he koe Potungāue Fakamaau’anga ‘oku nau fakapa’anga mo fakalele ‘a e Fakamaauanga kae pule ‘a e Tu’i Fakamaau Lahi ki he kau ngāue ‘oku malumalu ‘i he Fakamaau’anga Lahi.

Ko e tu’u ‘a e lao fakatatau ki he fakamatala ‘a Edwards koe Tu’i Fakamaau Lahi ko e ‘ulu ia ‘o e Judiciary ‘i he Fakamaau’anga Lahi mo e Fakamaau’anga Kelekele. Ko e Fakamaau Polisi Pule ‘oku ‘ulu ‘i he kau Fakamaau Polisi ka ‘oku nau malumalu kotoa ‘i he Tu’i Fakamaau Lahi ‘o kau ai mo e Fakamaau’anga Tangi.

Na’e fakamahino ‘e Edwards ‘oku ‘ikai mo’oni ‘a e takihala kuo fai ‘e ‘Akilisi he koe Lao Fakaangaanga ko’eni ko e feinga pe ‘eni ia ke fakapapau’i ‘a e ngaahi laini ‘oku ‘i ai ‘a e penolo mo e mafai ‘o e Fakamaau’anga mo e Potungāue Fakamaau’anga. Koe fakalelei pe ‘eni ia ‘i he founga ngāue pea ke fakangatangata ‘a e fehulunaki ‘i he laini ‘oku ‘i ai ‘a e penolo mo e Fakamaau’anga.

Na’e toe fakamahino foki ‘e Edwards ‘a e kaunga mo e me’a fakapa’anga kiai he koe Pule’anga ‘oku nau fakapa’anga pea koe kole tokoni ki muli kuopau ke fakafou ia ‘i he Minisitā Lao pea koe ‘uhinga ia ‘e taha na’e taumu’a kiai ‘a e Lao Fakaangaanga ko’eni.

‘I he fakamatala ‘a Edwards na’a ne fakamahino mai ai ‘oku tatau ai pe koe Judicial panel pe koe Judicial Commission ka ‘e kei lipooti pe ki he Tu’i ka ko hono kehekehe koe kau memipa ‘oku kehekehe ‘a e kakai ‘oku ‘i ai hange koe kau atu ‘a e CEO ‘a e Fakamaau’anga pea koe founga pe ia ‘oku fakahoko ‘i he ngaahi fonua Temokalati ‘a ia koe ‘uhinga ke mahino ‘a e founga ngāue.

Na’e fakamahino ‘e Edwards koe Lao Fakaangaanga ko’eni na’e paasi ‘e he Fale Alea ‘i he ta’u 2014 ka na’e te’eki ai ke fakamo’oni Huafa kiai ‘a e Tu’i.

Na’e hoko atu ‘a Edwards ‘o fakapapau’i mai na’e ‘ikai toe fai ha hoha’a ki heni he na’e ‘osi fai ‘a e femahino’aki ia ‘a ‘ana ‘i hono fatongia Minisitā pehe ki he Pule’anga mo e Lord Chancellor ‘e ‘ikai fai ha ‘a’ahi ‘e he kau Law Lords ‘a e Fakamaau’anga pea mahino ‘a e tu’u ‘a e mafai pea na’e ‘ikai toe fai ha hoha’a ia ki he Lao Fakaangaanga ko’eni he na’e ‘osi setolo ‘a e kaveinga ia na’e fai kiai ‘a e hoha’a.

Ko e fakatātā mo'oni 'eni fakatatau ki he fakamatala 'a Edwards na'e 'ikai ke 'i ai ha Lao Fakaangaanga ia na'e fokotu'u 'i he Pule'anga 'o Tu’ivakanō ke fafoki 'a e mafai ki he Kapineti 'o hange koia kuo talaki 'e he Palēmia ‘'i he ngalue'ea pea 'oku fakatu'utamaki lahi 'eni he 'e lahi ai 'a e ma'uhala 'a e kakai 'o e fonua.

‘Oku toe fakamanatu mai foki ‘e Edwards koe liliu ko’eni na’e fakapaasi katoa mei he Fale Alea ‘o Tonga 'i he ta'u 2010 pea ‘oku faka’ofo’ofa ‘a e liliu ko’eni he ‘oku hoa ia mo e tu’unga ‘oku ‘i ai ‘a e fonua he ngaahi ‘aho ni pea 'oku 'ikai ha makatu'unga lelei ia ke liliu leva.

Leave a comment

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.

back to top