“ 'Oku mo'oni 'aupito e kaveinga 'oku fokotu'u mai. Ko 'etau mafuli ko eni 'o sivi 'ata'ata ko e liliu fakavalevale mo'oni. Na'a ku kau hono toe tohi 'o e silapa pea na'e tupu 'ene ta'e kakato ko e toe ha'u 'a Siaosi ia mo 'ene 'u fiema'u 'o toe hili hifo ia he ngaahi me'a ne mau 'osi aleapau ke fakahoko pea ko hono iku'anga ko e ta'e 'osi e silapa. Ko e tu'utu'uni fakavalevale ko eni 'a e motu'a failautohi ka ko e minisita ako ke to'o e IA ko 'ene personal opinion (anecdotal) pe ka e 'ikai ko ha ola 'o ha fakatotolo. 'Oku makatu'unga eni 'i he fail 'enau ki'i 'ilo fo'ou (Siaosi mo Piveni) 'o tupu ai e ta'emaau e ola e sivi 2015. 'Oku te'eki lava ke 'asi mai 'a Piveni, Siaosi mo 'Akilisi 'o fakamatala mai e ngaahi issue na'e ha he lipooti na'e mama mai mei he Potungaue ka nau taki e tokanga 'a e kakai ki he RAW MARK V STANDARDISATION ai pe. Tonu ke 'oua toe fai ha lau ki ai he kuo ne tu'utu'uni ke tau raw mark. Ko e me'a leva 'oku tonu ke nau fai talamai ko e ha e way forward. Kapau ko e way forward eni ko e toki fakavalevale lahi ia. Me'apango 'oku 'ikai mahu'inga malie kia Piveni, 'Akilisi mo Mele 'Amanaki 'a e mahu'inga 'o e IA ki hono assess 'enau ola fakaako pea 'oku 'aonga ki he kaha'u 'enau mo'ui mo 'enau ako. Ka ko e kupu'i lea eni 'a PM " Ko e IA ko e angahala lahi ia kuo fai he fonua ni, 'ilo 'e koe, 'ilo 'e au pea tau 'ilo katoa ki he anaghala ko eni kuo fuoloa hono fai he fonua ni KO E 'UHI HE 'OKU FAI E IA 'E HE MATU'A MO E KAKAI KEHEKEHE." 'Io, ko e taumu'a foki ia 'o e IA ke tokoni'i kita 'e ha kakai kehe ke te ako ai e ngaahi 'ilo mo e taukei (skills) kehekehe 'e 'ikai lava ia 'o sivi he pepa sivi. Tonu ke mahino eni ki he PM he na'e fa'a fai 'e he tamaiki 'ene assignment he taimi na'e kei ako ai pea na'e fa'a fakakainga foki. Ko fe leva e me'a 'oku anga hala ai ? 'oku mamafa ange 'a e angahala ia e nonofo kovi e kau minisita. 'Oku 'ilo 'e au, 'ilo 'e KOE, pea tau 'ilo kotoa ka 'oku ke fakasiosio kehe pe mei ai. Ko e taha pe eni e ngaahi angahala 'ilo pau.
Kaekehe, lahi 'etau lau mo e 'uhinga fakapoto ka tau fei mo tu'u 'o fai a ha me'a he kuo hulu e fakaaoao mo hono ngaahi kovi'i 'e he siana ni e kakai e fonua. Ka ko e me'a kovi taha ko 'ene me'a 'oku fai he ako, 'ikai ngata ai ka ne toe 'omi 'a Piveni ko e IT mo Mele 'Amanaki ko e mataotao he 'analaiso e 'uanga ke na fatu e me'a fakaako. Fefe ke 'omi ha taha 'oku poto ange he 'oku fele he fonuia ni ke ne fale'i e minisita ako pea mo ha mataiotao ke ne toe vakai'i e ngaahi ngaue 'a Piveni. PM, OFA MAI A 'O TALI MAI E ISSUE NA'E HA HE LIPOOTI MEI HE VA'A SIVI FEKAU'AKI MOE SIVI 'O E 2015. TUKU A HONO TAKI HALA'I E KAKAI! FAI HO'O NATIONAL DIALOGUE KI HE AKO PEA KE 'OMI E KAU 'OFISAKOLO MO E KAU PUILEFAKAVAHE PEA TU'U MAI 'A PIVENI MO MELE 'AMANAKI. KO HAI 'OKU FALALA KIA KINAUA ? KO E HA E ME'A 'A E KAU 'OFISAKOLO & PULEFAKAVAHE 'OKU 'ILO KI HE AKO ? KO FE HA UNIVESITI VALE TE NE TALI 'E TAU FANAU ? 'Oku mau kei hoha'a he 'oku te'eki 'omi ha tali fakafiemalie ki he maumau na'e hoko ki he sivi 'o e 2015. ”