“ Sia’afafine, na’a ku i Ha’apai ‘ihe ‘emau ki’i ‘apisia toki foki mai eni ‘o lau hifo ho’o tohi kole ha tokoni. Neu ‘osi toutou feinga foki ke huluhulu e hala ‘o e ngāue ki he fakamaaka ‘o e sivi pea neu aofangatuku’aki ‘eku fokotu’u ke fakatou fakakau pe raw mark moe standardized score ‘ihe lipooti pea na’e polokalama mai a Claude Tupou ‘i he ‘ene kei le’ole’o he talekita ‘o talamai ko e me’a ia ‘e fai. Kaikehe, ‘oku fakaloloma foki he ko e polopalema fakafika/sitatisitika eni pea kau ki ai mo e computer programming pea na’a ku pehe’ ‘e ‘aonga ‘eku fale’i ka ‘oku ‘ikai ha ‘utu-‘e-hakea pea ‘oku iku pe ko e tangi-fai-mei-he-ate. ‘Oku ‘ikai pe ha toe founga fakapalanisi ki he ngaahi feto’aki mo e faikehekehe ka ko e fou he standardization ko e founga fakafika/sitatisitika ia ‘oku fiema’u ke ngāue’aki pea toki fa’u leva ‘a e polokalama komipiuta ke ne fakahoko. ‘Oku laka a mamani ki mu’a ‘i hono ngāue’aki e fika mo e sitatisitika [ko e sitatisitika ko e fika ka ‘oku tānaki ki ai moe ‘elemeniti matamata (probability) ‘o e fehalaaki (error)] pea ko e ngaahi me’a ‘oku fu’u lahi vavale ke vete ‘i he pepa mo e peni ‘oku toki ‘oatu leva e polokalama komipiuta ‘o ngāue’aki ki ai. Malo,
Helu ”