Manavahe Palemia mo ‘ene kau Minisita ki he Lipooti ‘a e ‘Atita: Ngali mo’oni tukuaki’i ‘a e tohi tangi ^Featured

‘Oku malie fau ‘a e tu’unga ‘oku ‘i ai ‘a e feme’a’aki ‘i he Fale Alea pea kuo mahino ki he Tonga kotoa ta koe ‘ata ki tu’a, pule lelei mo e taliui ki he kakai na’e malanga’i ‘e he Palemia ‘i he ta’u ‘e 30 kuo hili koe koto lasu mo e loi.

‘I he feme’a’aki ‘a e Fale Alea ‘i he ‘aho ‘aneafi mo e ‘aho ni na’e mahino mei ai ‘a hono fakafe’atungia’i ‘e he Palemia mo e ni’ihi ‘i he‘ene Kapineti ‘a e hono teu lau ‘a e lipooti ‘a e ‘Atita ‘a ia na’e tu’utu’uni ‘e he Fale Alea ke fakahoko makatu’unga ‘i he tohi tangi ‘a e kakai na’e laka hake he toko 3000 ki he Fale Alea fekau’aki mo e ngaahi ngaue hala mo ‘ikai fakalao ‘a e Palemia mo ‘ene kau Minisita.

‘Oku fu’u ‘ilonga pea mahino ‘a e feinga ‘a e Palemia mo e Kapineti ke ‘oua ‘e fakahoko ‘a e ngaue ni ‘i he founga totonu ‘a ia ‘oku angamaheni ‘aki pea toe maama ‘a ia ‘oku nau taukave foki kinautolu ke ‘uluaki lau ‘a ‘enau tali ki e tohi tangi ko’eni.

Ko e me’a ‘oku mahino mai koe feinga ‘eni ke tau toloi pea ke fakamu’omu’a ‘a e saliote ‘i he hoosi pea ‘oku fu’u fakalilifu ‘a e founga faka-tikitato ko’eni ‘a ia ‘oku ne tala mahino mai ai ki he fonua ‘a e lanu totonu ‘o e Palemia mo ‘ene ‘asenita fakaaoao ki he fonua.

Ko e konga foki ‘o e ‘asenita ia ko’eni ke taki hala’i ai pe ‘a e kakai pea ke ‘omai mo e ngaahi ‘uhinga vaivai mo fakafelefele ke taki kiai ‘a e tokanga ‘a e kakai mei he me’a totonu ‘oku hoko mo e ngaahi ngaue hala mo pango ‘oku tukuaki’i kinautolu kiai.

‘Oku malava ke faka’uhinga ‘oku nau fai pehe koe matu’aki ilifia makatu’unga ‘i he halaia pea mo e manavsi’i ki hono ‘ilo ‘e he kakai na’e mo’oni pe ‘a e ngaahi tukuaki’i na’e fakahoko ‘i he’enau tohi tangi na’e fou mai ‘i he founga fakalao mo ‘enau totonu faka-Konisitutone.

‘Oku mahino mai foki ko e founga faka-politikale ‘eni ‘oku ui faka-Pilitania koe “delay tactic” ‘a ia ‘oku ‘uhinga ki he kumi faingamalie ke fakatonuhia ‘aki ha ngaue hala mo ta’e totonu pea ke taki kehe’i ‘a e tokanga ‘a e kakai.

‘I he tafa’aki ‘e taha ‘oku ho’ata mai koe feinga tau toloi ko’eni ke tapuni ‘a e Fale Alea pea ke molia atu ‘a e tokanga ‘a e kakai mei he kaveinga ko’eni lolotonga ‘ene kei mafana mo hono tokangaekina kae tataki ‘a e tokanga ia ‘a e kakai ki he kaveinga kehe.

Ko e taimi ‘eni foki ‘oku fiema’u ai ke malohi ‘a e tu’u ‘a e Sea ‘o e Fale Alea hono fatongiai pea ‘oua tene hanga ‘o fakangofua ke hu mai ‘a e fa’ahinga founga ngaue faka-politikale pehe ni ke ngaue’aki ‘i he Fale Alea he koe Fale Alea ‘oku tali ui kiai ‘a e Palemia mo e ‘ene Kapineti pea koe Fale Alea ‘a e matapa na’e hu mai ai ‘a e Palemia mo e Kapineti ‘o ma’u ‘a e mafai mo e tu’unga ko e Pule’anga pe ko hono fakalele ‘a e va’a fakahoko ngaue.

Kuo a’u ‘a Tonga ni ia ki he tu’unga fakatu’utamaki ‘a ia ‘oku ‘ikai malava ‘e he fa’unga faka-temokalati na’e fakahoko kiai ‘a e liliu kene fataki hono fatongia pea koe me’a ‘oku mahino mai ‘oku si’isi’i ke toe ho’ata mai hano ‘aonga pea ‘oku iku ai ‘a e fonua ki he tu’unga ko hono pule’i faka-tikitato.

Kuo tau a’u ki he tu’unga koe ‘oku mlava ke tau fakalea kuo polo’uto ‘a e faihala ‘i he fonua pea ‘oku tu’u fehu’ia ‘a e malu ‘a e fonua mo ‘ene koloa pehe ki hono kakai ‘i he tu’u ki he kaha’u.

‘Oku muimui mai ai mo e fehu’i pe koe ha leva ‘a e me’a tetau hoko atu kiai?